Muzyka czeczeńska

22 czerwca robimy warsztaty na festynie Polskiej Akcji Humanitarnej dla mieszkańców Podkowy Leśnej i uchodźców z ośrodka w Dębaku. Kto chce pomóc w organizacji ma jeszcze szansę.

Póki co, ponieważ w ośrodku mieszkają głównie Czeczeni, w oczekiwaniu na sobotę będę od dzisiaj codziennie przyglądać ich kulturze. Zatem nie jajecznica na śniadanie a Kał-djatta (przepis podam we wtorek), przed snem okrutne choć intrygujące czeczeńskie bajki i tak dalej. Na dobry początek muzyka:

Hymn:

Гимн Чеченской Республики

Харцоно цӏе тесна хьо ягарх,
Нохчийчоь, ца йоьжна, гӏаьттина яха.
Кавказан ткъес хилла, маршонан ага,
Хьан лаьттан сий дина яхь йолчу наха.

Барт болу хьан къаьмнаш – мах боцу беркат!
Хьо йоцург, Нана яц, нохчийн халкъ хьастс.
Тхайн дехар, тхан дерзар Даймехкан кхерчахь,
Декъалдар доьхуш ду, хьуна беш хастам.

Башламан баххьашка дайн синош дуьссу.
Органа тулгӏено ненан мотт буьйцу.
Исбаьхьа совгӏат хьо, азаллехь долла!
Шатлакхан илли ду тхуна никкъ белла!

Къинхьегам, хьан хуьнарш хазделла шайна,
Хьалкъаца лерам бар кхаъ хуьлда хьуна.
Машаран гӏаролехь ирсан некъ тайна,
Сий долуш Нохчийчоь ехийла тхуна!

Po rosyjsku

Гимн Чеченской Республики

Как бы ты ни горела огнем несправедливости Чечня,
Ни падала и вставала, чтобы жить.
Молния Кавказа, колыбель свободы,
Берегли честь твоей земли гордые люди.

Согласие между твоими народами – бесценное богатство!
Кроме тебя, нет матери, чтобы приласкать народ Чечни.
Нашу жизнь и нашу кончину в очаге Родины,
Просим, восхваляя тебя, благослови.

На вершину Башлама спускаются души предков.
Волна Аргуна говорит на языке матери.
Великолепный подарок ты, данный нам жизнью!
Песня Шатлака дала нам силу!

Любовь к труду и отваге, уважение народа,
Пусть будет для тебя приятной вестью.
На страже свободы, найдя счастливую дорогу,
Живи для нас, достойная Чечня!

Po polsku:

Hymn Republiki Czeczenii

Jak byś Ty nie płonęła w ogniu niesprawiedliwości Czeczenio

I nie upadała i wstawała aby żyć

Błyskawica Kaukazu, kolebko wolności,

Ludzie są dumni z Twoich ziem.

Zgoda między Twoimi narodami - bezcenne bogactwo!

Oprócz Ciebie, nie ma matki, która pieściła by czeczeński lud.

Nasze życie i nasza śmierć w kraju pochodzenia,

Prosimi o chwałę dla Ciebie i błogosławieństwo.

Na szczycie w dół dusz Bashlama przodków.

Fala Arguna mówi językiem matki.

Wspaniały prezent dałeś nam życie!

Utwór Shatlaka dał nam siłę!

Miłość do pracy, odwagę, szacunek dla ludzi,

Niech to będzie miła wiadomość dla Ciebie.

Gwarancje wolności znalezienie szczęśliwego sposobu,

Żyj dla nas, godnie Czeczenio!

(Sama tłumaczyłam a ze mnie rusycystka bardzo, bardzo marna, więc będę bardzo wdzięczna za uwagi) 

Nie może zabraknąć Lezginki,
dość oryginalnie w wersji instrumentalnej:

I po bożemu z tańcem:

Lezginka choć kojarzona głównie z Czeczenią jest tak naprawdę tradycyjnym tańcem ogólno kaukaskim. jej nazwa wywodzi się od Lezginów (ludu zamieszkującego południowo-wschodni Dagestan na północnym Kaukazie i północny Azerbejdżan) ponieważ prawdopodobnie to w ich wykonaniu jako pierwszym zobaczyli taniec Rosjanie. Tak na prawdę pochodzi jednak z Gruzji albo Czeczeni. Bywa tańczona pojedynczo, w parach lub zbiorowo. Tancerze nigdy nie dotykają się podczas tańca.

Timur Mucarejewat to najbardziej znany bard czeczeński. Śpiewa głównie o konflikcie rosyjsko-czeczeńskim na Kaukazie. Odwołuje się do islamu, dżihadu, niepodległości Czeczenii. Znaczna część jego pieśni poświęcona jest konkretnym partyzantom. Śpiewa po rosyjsku. Zaczął śpiewać podczas rekonwalescencji po tym jak przystąpił do czeczeńskiego ruchu oporu i został ranny. W Polsce jego nagrania rozprowadzane są przez aktywistów pro-czeczeńskich i anarchistycznych, a zysk z nich zasila pomoc dla uchodźców z Czeczenii.

A tu czeczeński groch z kapustą: